Voor het derde jaar op rij is RetailSonar een trotse partner om deze fiches zo accuraat mogelijk samen te stellen. Wie op gemeenteniveau de analyse wil bekijken, kan dat hier doen: http://www.detailhandelvlaanderen.be/gemeenten-en-provincies

Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen telt volgens recente tellingen van Locatus ruim 28 300 verkooppunten in de detailhandel, horeca en consumentgerichte dienstverlening. Dit is een daling van het aantal commerciële panden in de provincie van 3,2% tijdens de voorbije 5 jaar (2012-2017). Het winkelvloeroppervlak is daarentegen in dezelfde periode gestegen met 115 200 m² (+4%) tot 2,96 miljoen m². Na de provincie Antwerpen, telt Oost-Vlaanderen de meeste vierkante meter winkelvloeroppervlakte, of 22,3% van het Vlaamse totaal.

'Vooral in perifere baanwinkelconcentraties en retailparken is veel nieuw aanbod gecreëerd, vaak ten nadele van de kernwinkelgebieden in de gemeenten.'

In 2017 staat gemiddeld 8,03% van het aantal commerciële panden leeg in Oost-Vlaanderen. De grootste leegstand bevindt zich in de kernen met een leegstandspercentage van 10,7%. De leegstand is het laagst in grootschalige detailhandelsconcentraties en shopping centra (4%). De provincie Oost-Vlaanderen heeft een iets lager leegstandspercentage dan Vlaanderen (9%). Uiteraard zijn er tussen de gemeenten onderling grote verschillen.

West-Vlaanderen

In navolging van de rest van Vlaanderen, neemt het aantal winkels af, maar de bestaande winkels krijgen grotere winkeloppervlaktes. Ook bij hen zien we een groei in grootschalige baanconcentraties en een daling van winkels in de binnensteden.

'De filialiseringsgraad is de laagste van Vlaanderen, bijna 80% van de uitbaters zijn zelfstandigen.'

West-Vlaanderen meldt trots dat het het laagste leegstandpercentage (7,7%) van Vlaanderen heeft. Opvallend: West-Vlaanderen is een echte horecaregio (6525 horecazaken), goed voor een kwart van het Vlaamse totaal. Daarvan bevinden 2158 horecazaken zich aan de kust. Horeca is een belangrijke economische trekker voor West-Vlaanderen, omdat die bijdraagt aan de opwaardering van de handelskernen. Men benadrukt dat het voor de detailhandel belangrijk is om zich te onderscheiden t.o.v. de baanconcentraties door veel meer in te zetten op beleving (bijvoorbeeld door inrichting en het organiseren van evenementen) en aan kruisbestuiving te doen met andere nichezaken.

Antwerpen

Terwijl de winkeloppervlakte in de provincie Antwerpen de voorbije jaren steeds toenam, blijft ze sinds 2016 stabiel. Het aantal winkelpanden neemt echter af. Het zijn er 1.480 minder dan in 2012. Met 32.884 panden staat de provincie Antwerpen wel nog op kop in Vlaanderen. De provincie Antwerpen telt een gemiddelde leegstand van 10,03%.

'50% van de winkelvloeroppervlakte in de provincie ligt buiten kernwinkelgebieden.'

Uit de cijfers blijkt nog dat de detailhandel steeds vaker buiten de winkelkern te vinden is. Het gaat dan vooral over winkels langs steenwegen en in het buitengebied, alleenstaand of geclusterd in grootschalige concentraties. Deze trend heeft effect op het aanbod in de grote en kleine dorpscentra, waar het aantal panden en de winkelvloeroppervlakte afnemen.

Vlaams-Brabant

De tendens naar grotere winkelpanden blijft aanhouden in Vlaams-Brabant. Terwijl het aantal handelspanden daalt, is de winkelvloeroppervlakte namelijk gestegen met 45.408 m² ten opzichte van 2012, een stijging van 2,5%.

Het aanbod stijgt voornamelijk in de perifere baanwinkelconcentraties en retailparken.

Deze trend is al langer bezig en heeft vaak nadelige effecten op het winkelaanbod in de handelskernen. Het leegstandspercentage in Vlaams-Brabant bedraagt gemiddeld 9,4%, wat gelijk is aan het gemiddelde leegstandspercentage voor heel Vlaanderen. Voor Vlaams-Brabant betekent dit dat ruim 1.500 handelspanden leeg staan. Ongeveer de helft van deze panden bevindt zich in een centraal winkelgebied.

Limburg

Limburg kan als enige provincie een daling van de leegstand noteren (nu op 10,46%). Verdere informatie wordt pas ter beschikking gesteld na het publiceren van het persbericht van de provincie Limburg.